Kto może korzystać z programu
Program profilaktyki raka szyjki macicy adresowany jest do kobiet w wieku 25-59 lat. które nie wykonały badania cytologicznego w ciągu ostatnich 3 lat. U kobiet obciążonych czynnikami ryzyka: zakażonych wirusem HIV, przyjmujących leki immmunosupresyjne, zakażonych HPV - typem wysokiego ryzyka, badanie jest wykonywane co 12 miesięcy.
Profilaktyczne badanie cytologiczne można wykonać w każdym gabinecie ginekologicznym, który udziela świadczeń w ramach umowy z NFZ.
Do ginekologa nie jest wymagane skierowanie.
Kobiety młodsze niż 25 lat i starsze niż 59 lat, mogą skorzystać z badania cytologicznego w ramach porady udzielonej przez lekarza specjalistę.
Świadczenia zdrowotne na poszczególnych etapach realizacji programu profilaktyki raka szyjki macicy
I. Etap podstawowy - cytologia
Etap podstawowy to pobranie materiału do przesiewowego badania cytologicznego. Świadczenie to jest realizowane w poradni ginekologiczno - położniczej, w ramach porady zabiegowo-diagnostycznej. Materiał jest następnie przesyłany do pracowni patomorfologii w celu dokonania oceny.
II. Etap diagnostyczny
Etap diagnostyczny polega na ocenie mikroskopowej materiału cytologicznego w pracowni patomorfologii wyłonionej w drodze konkursu ofert. W 2011 roku są to dwaj świadczeniodawcy ze Szczecina: Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 1, ul. Unii Lubelskiej 1, 71-252 Szczecin oraz NZOZ „Meditest. Diagnostyka Medyczna", ul.Bronisławy 14 D, 71-533 Szczecin.
Po zbadaniu preparatu wynik jest przesyłany do poradni, która pobrała materiał do badania.
III. Etap pogłębionej diagnostyki
Jeżeli wynik badania cytologicznego jest nieprawidłowy, specjalista ginekolog-położnik kieruje pacjentkę na dalszą diagnostykę, którą jest badanie kolposkopowe, wykonywane w ramach Programu.
W przypadku konieczności zweryfikowania obrazu kolposkopowego, pobierane są celowane wycinki do badania histopatologicznego. Na tej podstawie podejmowane są decyzje dotyczące dalszego postępowania diagnostyczno - leczniczego: skierowanie do leczenia lub określenie terminu kolejnego badania cytologicznego.
Wskazanie dalszych procedur diagnostycznych i leczniczych
Kobiety, u których rozpoznano raka szyjki macicy lub inne schorzenia wymagające leczenia specjalistycznego, zostają skierowane (poza programem) na dalszą diagnostykę lub leczenie do świadczeniodawców posiadających z NFZ umowy w odpowiednich rodzajach świadczeń.
Opis problemu zdrowotnego
Rak szyjki macicy jest szóstym*, co do częstości, nowotworem u kobiet w Polsce - stanowi 10,7 % nowotworów u kobiet. Rocznie ok. 1.700 kobiet umiera z tego powodu (według rejestru nowotworów 2004 r.).
Badania przesiewowe w kierunku wykrywania raka szyjki macicy polegają na wykonywaniu badań cytologicznych wymazów z ujścia zewnętrznego kanału i z tarczy szyjki macicy. Skrining cytologiczny, ze względu na niski koszt i wysoką skuteczność, jest najpopularniejszą metodą badań przesiewowych. W wyniku przeprowadzenia badania cytologicznego można wykryć zmiany przedrakowe i raka we wczesnym okresie zaawansowania choroby.
W przypadku stwierdzenia zmian o charakterze dysplastycznym należy w celu weryfikacji wstępnego rozpoznania wykonać badanie kolposkopowe z celowanym pobraniem wycinków do badania histopatologicznego.
Główne czynniki ryzyka raka szyjki macicy
Efektywność skriningu
Niezbędnym warunkiem efektywności skriningu cytologicznego jest jego masowość, szacuje się bowiem, że dopiero przy objęciu badaniami przesiewowymi 75% populacji można uzyskać 25% spadek umieralności. Badania naukowe dowodzą, iż 1,5% - 2% rozmazów cytologicznych prezentuje nieprawidłowości wymagające dalszych procedur diagnostycznych.
źródło: http://www.nfz-szczecin.pl
Badanie cytologiczne w ramach programu profilaktyki raka szyjki macicy można wykonać w każdym gabinecie ginekologiczno-położniczym zakontraktowanym przez NFZ.
Do ginekologa nie jest wymagane skierowanie.
Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Gryficach
Poradnia Ginekologiczno - Położnicza
ul. Niechorska 27
tel. (91) 384 20 61 w. 370